Əsrin Tarzəni: Ramiz Quliyev – Sənətkarın Unudulmaz İrsi
Əsrin Tarzəni: Ramiz Quliyev – Sənətkarın Unudulmaz İrsi
Azərbaycan musiqisi bu gün ən böyük itkilərindən birini yaşadı. Görkəmli tarzən, Xalq artisti, professor Ramiz Əyyub oğlu Quliyevin (1947–2025) fiziki yoxluğu sənət dünyamızda doldurulması mümkün olmayan bir boşluq yaratdı. Lakin onun yaratdığı zəngin irs, ifa etdiyi hər bir not, yetirdiyi hər bir tələbə ilə əbədi yaşayacaq.
Tarın "Qızıl Barmaqları"
Ramiz Quliyev sadəcə bir musiqiçi yox, tar alətinin nəfəsini və ruhunu xalqa çatdıran bir ustad idi. Onun ifaçılıq tərzi bənzərsiz idi. Tarın texniki imkanlarını maksimum dərəcədə genişləndirən sənətkar klassik muğam ənənəsini Avropa klassik musiqisi ilə uğurla sintez edərək, bu alətin sərhədlərini aşdı.
O, tarı solo konsert aləti kimi beynəlxalq səhnəyə çıxaran nadir şəxslərdən biri oldu. İfaçılığında həm dərin lirizm, həm də virtuoz texnika hiss olunurdu. Onun barmaqları altında tar bəzən kamança kimi ağlar, bəzən də fortepiano kimi gurultulu, dinamik səs verərdi. Məhz bu xüsusiyyətlərinə görə Ramiz Quliyev "Əsrin tarzəni" adınalayiq görüldü.
Yaradıcılıq: Muğamdan Klassikaya
Sənətkarın repertuarı yüzlərlə əsəri əhatə edirdi:
• Muğamlar: "Şur," "Rast," "Segah" muğamlarının özünəməxsus, dərin və fəlsəfi təfsirləri.
• Xalq Mahnıları və Təsniflər: Bu janrlara yeni nəfəs verən, onları müasir dövrün tələbləri ilə zənginləşdirən ifalar.
• Bəstəkar Əsərləri: Üzeyir Hacıbəyov, Fikrət Əmirov, Qara Qarayev kimi dahi bəstəkarların əsərlərini tar üçün işləyərək yeni orkestr və kamera əsərləri yaratdı.
• Öz Əsərləri: Onun bəstəkarlıq fəaliyyətinin ən parlaq nümunələrindən biri olan və hər zaman sevgiylə xatırlanacaq "Ləpələrim" əsəri gənc nəsillər üçün ilham mənbəyi oldu.
Pedaqoq və Ustad
Ramiz Quliyev təkcə ifaçı deyil, həm də mükəmməl bir müəllim idi. Uzun illər Üzeyir Hacıbəyov adına Bakı Musiqi Akademiyasında professor kimi fəaliyyət göstərərək "Xalq çalğı alətləri" kafedrasına rəhbərlik etdi. Onun sinfindən çıxan onlarla tələbə bu gün Azərbaycanı xarici ölkələrdə uğurla təmsil edən peşəkar tarzənlərdir. O, sənət yolunda tələbələrinə yalnız musiqi bilikləri deyil, həm də yüksək insani keyfiyyətləri aşıladı.
Dövlət Dəyəri və Beynəlxalq Şöhrət
Sənətkarın xidmətləri dövlət səviyyəsində yüksək qiymətləndirilmişdir. Azərbaycan SSR Xalq artisti (1988), Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mükafatı laureatı (2014) kimi ən yüksək fəxri adlara layiq görülmüş, "Şöhrət" və "Şərəf" ordenləri ilə təltif edilmişdir.
O, səhnədə 60 ildən çox davam edən karyerası ərzində dünyanın 40-dan çox ölkəsində konsertlər vermiş, tarın ilahi səsini Yaponiyadan Kanadaya, Hindistandan Fransaya qədər hər yerdə tanıtmışdır.
Əbədi Xatirə
Ramiz Quliyev dünyasını dəyişsə də, onun sənəti Azərbaycan mədəniyyətinin qızıl fonduna əbədi həkk olundu. O, hər zaman qəlbində böyük Vətən sevgisi gəzdirən, qəhrəmanlığı Ağdam torpağından başlayan, tarı ilə tarix yazan bir sənətkar kimi yaddaşlarda qalacaq.
Allah rəhmət eləsin! Böyük sənətkarın ruhu şad olsun.
Azərbaycan musiqisi bu gün ən böyük itkilərindən birini yaşadı. Görkəmli tarzən, Xalq artisti, professor Ramiz Əyyub oğlu Quliyevin (1947–2025) fiziki yoxluğu sənət dünyamızda doldurulması mümkün olmayan bir boşluq yaratdı. Lakin onun yaratdığı zəngin irs, ifa etdiyi hər bir not, yetirdiyi hər bir tələbə ilə əbədi yaşayacaq.
Tarın "Qızıl Barmaqları"
Ramiz Quliyev sadəcə bir musiqiçi yox, tar alətinin nəfəsini və ruhunu xalqa çatdıran bir ustad idi. Onun ifaçılıq tərzi bənzərsiz idi. Tarın texniki imkanlarını maksimum dərəcədə genişləndirən sənətkar klassik muğam ənənəsini Avropa klassik musiqisi ilə uğurla sintez edərək, bu alətin sərhədlərini aşdı.
O, tarı solo konsert aləti kimi beynəlxalq səhnəyə çıxaran nadir şəxslərdən biri oldu. İfaçılığında həm dərin lirizm, həm də virtuoz texnika hiss olunurdu. Onun barmaqları altında tar bəzən kamança kimi ağlar, bəzən də fortepiano kimi gurultulu, dinamik səs verərdi. Məhz bu xüsusiyyətlərinə görə Ramiz Quliyev "Əsrin tarzəni" adınalayiq görüldü.
Yaradıcılıq: Muğamdan Klassikaya
Sənətkarın repertuarı yüzlərlə əsəri əhatə edirdi:
• Muğamlar: "Şur," "Rast," "Segah" muğamlarının özünəməxsus, dərin və fəlsəfi təfsirləri.
• Xalq Mahnıları və Təsniflər: Bu janrlara yeni nəfəs verən, onları müasir dövrün tələbləri ilə zənginləşdirən ifalar.
• Bəstəkar Əsərləri: Üzeyir Hacıbəyov, Fikrət Əmirov, Qara Qarayev kimi dahi bəstəkarların əsərlərini tar üçün işləyərək yeni orkestr və kamera əsərləri yaratdı.
• Öz Əsərləri: Onun bəstəkarlıq fəaliyyətinin ən parlaq nümunələrindən biri olan və hər zaman sevgiylə xatırlanacaq "Ləpələrim" əsəri gənc nəsillər üçün ilham mənbəyi oldu.
Pedaqoq və Ustad
Ramiz Quliyev təkcə ifaçı deyil, həm də mükəmməl bir müəllim idi. Uzun illər Üzeyir Hacıbəyov adına Bakı Musiqi Akademiyasında professor kimi fəaliyyət göstərərək "Xalq çalğı alətləri" kafedrasına rəhbərlik etdi. Onun sinfindən çıxan onlarla tələbə bu gün Azərbaycanı xarici ölkələrdə uğurla təmsil edən peşəkar tarzənlərdir. O, sənət yolunda tələbələrinə yalnız musiqi bilikləri deyil, həm də yüksək insani keyfiyyətləri aşıladı.
Dövlət Dəyəri və Beynəlxalq Şöhrət
Sənətkarın xidmətləri dövlət səviyyəsində yüksək qiymətləndirilmişdir. Azərbaycan SSR Xalq artisti (1988), Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mükafatı laureatı (2014) kimi ən yüksək fəxri adlara layiq görülmüş, "Şöhrət" və "Şərəf" ordenləri ilə təltif edilmişdir.
O, səhnədə 60 ildən çox davam edən karyerası ərzində dünyanın 40-dan çox ölkəsində konsertlər vermiş, tarın ilahi səsini Yaponiyadan Kanadaya, Hindistandan Fransaya qədər hər yerdə tanıtmışdır.
Əbədi Xatirə
Ramiz Quliyev dünyasını dəyişsə də, onun sənəti Azərbaycan mədəniyyətinin qızıl fonduna əbədi həkk olundu. O, hər zaman qəlbində böyük Vətən sevgisi gəzdirən, qəhrəmanlığı Ağdam torpağından başlayan, tarı ilə tarix yazan bir sənətkar kimi yaddaşlarda qalacaq.
Allah rəhmət eləsin! Böyük sənətkarın ruhu şad olsun.
Aysu Qədirli